W pruskim modelu edukacji uczniowie są posegregowani w grupy zwane klasami, gdzie głównym kryterium jest rok urodzenia (nie są brane pod uwagę zainteresowania, uzdolnienia, talenty i wola uczniów). Będąc w tej samej grupie z uczniami o często zupełnie odmiennych predyspozycjach i zainteresowaniach muszą często robić TO SAMO, TAK SAMO i W TAKIM SAMYM TEMPIE co inni uczniowie. W takim systemie indywidualizacja rozwoju jest bardzo trudna. System masowo kształci ludzi o bardzo zbliżonych kompetencjach. Czyż nie brzmi to znajomo?
Uczniów klas VII i VIII w Zespole Szkolno- Przedszkolnym w Łączanach zapoznaliśmy z pruskim modelem edukacji. Został opracowany na początku XIX wieku, aby edukować żołnierzy i urzędników w Prusach. Obejmuje on naukę czytania, pisania i podstawowych rachunków. Powszechna szkoła podstawowa ma ukształtować przyszłych żołnierzy, metodycznych robotników i skrupulatnych urzędników. Od rozkładu klasy lekcyjnej po formułę zajęć – wszystko przyzwyczaja dzieci do indywidualnej, powtarzalnej pracy. A co najważniejsze, model wprowadzony przez Fryderyka Wilhelma III i rozwijany przez kolejnych władców, uczy poszanowania hierarchii i posłuszeństwa. Elementów niezwykle pożądanych w krajach autorytarnych. Władcy sąsiednich krajów zaczynają wprowadzać ten model edukacji u siebie.
Z niewielkimi zmianami pruski model edukacji funkcjonuje do dziś. Odpowiedzią na niego jest szwajcarski system edukacyjny. W Szwajcarii nie ma Ministerstwa Edukacji. Kształcenie przekazano w ręce kantonów.
W efekcie w tym 8-milionowym kraju działa 26 konkurujących z sobą systemów edukacyjnych (odnosząc to do liczby ludności, to jakby w Polsce działało ich 126). Konkurencja sprawiła, że każdy 16–letni Szwajcar może wybrać praktykę w jednym z 260 zawodów (przez 3, 4 lata po trzy dni w tygodniu spędzając w pracy, a tylko dwa w szkole) i 70 proc. z nich wybiera taką właśnie drogę. W efekcie odsetek bezrobotnych wśród absolwentów szkół należy w Szwajcarii do najniższych w Europie.
Młodzież z zainteresowaniem zapoznała się systemami edukacyjnymi i nakreśliła system edukacyjny w jakim chciałaby się uczyć.